polen alerjisi

Bağışıklık sisteminin zararsız bir maddeyi zararlı olarak görmesi alerjik reaksiyonun gelişmesine neden olur. Polen alerjisinde, bağışıklık sistemi polenlerde bulunan bazı proteinleri zararlı olarak nitelendirir ve bu zararlı maddeler ile savaşmaya başlar. Bunun neticesinde polen alerjisi meydana gelir. Bitkiler her ilkbahar, yaz ve sonbaharda, aynı türden diğer bitkileri döllemek için küçük polen taneleri salgılar. Alerjik reaksiyonlara neden olan polenlerin çoğu ağaçlardan, yabani otlardan ve otlardan gelir. Bu bitkiler, rüzgarla hareket eden küçük, hafif ve kuru polen taneleri oluşturur. Otlar, alerjinin en yaygın nedenidir. Yakup otu, yabancı ot alerjilerinin ana nedenidir. Diğer yaygın yabani ot polen kaynakları arasında adaçayı, domuz otu, kuzu kabukları ve tumbleweed bulunur. Huş, sedir ve meşe gibi bazı ağaç türleri de yüksek derecede alerjenik polen üretir. Polen, mevsimsel alerjilerin en yaygın tetikleyicilerinden biridir. Pek çok insan polen alerjisini “saman nezlesi” olarak bilir. Uzmanlar genellikle polen alerjisini “mevsimsel alerjik rinit” olarak adlandırır. Polen alerjisi bazı insanlarda yıl boyu devam ederken bazı insanlarda ise yılın belli aylarında kendini gösterir.

Polen Nedir?

Polenler, tohumlu bitkilerin üreme organları olan çiçeklerinde bulunur. Bir polen tanesi tohumlu bitkilerin üremesi için temel hücrelerdir ve erkek bitkilerin spermlerini dişi bitkilere taşıyarak döllenmesini ve yeni bir bitkinin oluşmasını sağlar. Bir bitkiden salınır ve diğer bir bitkiye böcekler, arılar ya da rüzgar aracılığıyla taşınır.

Polen Alerjisinin Nedenleri Nelerdir?

Polen alerjisine ya da diğer bilinen adıyla saman nezlesine sahipseniz eğer polen parçacıklarına maruz kaldığınızda birtakım belirtiler yaşarsınız. Polenler çok küçük oldukları için havada bulunabilirler, burnunuzdan ve ağzınızdan ciğerlerinize girebilirler. Bağışıklık sisteminiz poleni yanlışlıkla tehlikeli olarak görür ve alerjik bir reaksiyon başlar. “Tehlikeli maddeye” karşı savaşmak için bağışıklık sisteminiz, polen parçacıklarına saldırmak için antikorlar salar, histamin olarak bilinen ve geleneksel alerji belirtilerine neden olan bir kimyasal üretir. Polen alerjisinin şiddeti, ne kadar polene maruz kaldığınıza ve bir birey olarak ne kadar alerjik olduğunuza bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yaygın alerji belirtileri; sulu gözler, burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, mukus, baş ağrısı, iltihaplanma ve astım gibi belirtileri içerir. Polen alerjisinde herkesin belirtisi şiddetli olmaz ve çoğu kişinin belli bir polene alerjisi vardır. Polen alerjinize tam olarak neyin sebep olduğunu bilmeniz, polen alerjinizle baş etmenizi sağlayacaktır. Alerji testleri yardımı ile alerjik reaksiyona neden olan madde belirlenebilir. İlkbaharda alevlenen polen alerjisine; alevlenirse huş ağacı, meşe, kızılağaç, sedir, fındık, söğüt, zeytin ve gürgen gibi ağaçlar neden olabilir. Ancak alerji yazın başını uzatırsa, çavdar otu ve timothy otu suçlu olabilir. Sonbaharda ise polen alerjisine yakupotu, ısırgan otu, pelin otu ve kuzukulağı gibi yabancı otlar neden olabilir.

 

Polen Alerjisinde Mevsimsel Faktörler

Polen alerjiniz yılın belli zamanları başlayabilir veya kötüleşebilir. Polen alerjisinin yaygın tetikleyicileri şunlardır:

  • İlkbaharda yaygın olan ağaç poleni,
  • İlkbaharın sonlarında ve yazın yaygın olan çim poleni,
  • Sonbaharda yaygın olan yakupotu poleni,
  • Evcil hayvanlardan gelen toz akarları, hamam böcekleri ve tüyler yıl boyunca rahatsız edici olabilir. Kışın neden olduğu belirtiler, evler kapalıyken kışın daha da kötüleşebilir.
  • İç ve dış mekan mantarlarından ve küflerinden elde edilen sporlar hem mevsimsel hem de yıllık tetikleyiciler olarak kabul edilir.

Polen Alerjisi Nasıl Bir Hastalıktır?

Bahar ayları olan mart, nisan ve mayısta polenlerin havaya yayılmasıyla birlikte burun kaşınması, hapşırma, nezle, burun tıkanması, gözlerde sulanma, kaşınma gibi alerjik nezle, göz alerjisi belirtilerinin görülmesine polen alerjisi veya bahar alerjisi denir.

Polen alerjisi bahar alerjisi olarak da bilinmektedir. Çünkü polen alerjisi bahar aylarında kendini göstermektedir.

 

Polen Alerjisi Nasıl Gelişir?

Bağışıklık sisteminiz yanlışlıkla polen, küf, hayvan kepeği veya yiyecek gibi bir maddeyi zararlı olarak tanımladığında alerji gelişir. Bu maddeye alerjen denir. Alerjen, bağışıklık sistemi hücrelerini histamin gibi belirli kimyasalları salmaya teşvik eder ve bu da alerji semptomlarına yol açar.

Polen Alerjisi Nedenleri Nelerdir?

Yakup otu, otlar ve meşe ağaçları da dahil olmak üzere bazı bitkiler, havada dolaşmak için yeterince hafif polen adı verilen ince bir toz yapar. Bu bitkiler bu şekilde büyür ve çoğalırlar. Bazı insanların ilkbaharda havadaki ağaç polenine alerjisi vardır. Diğerleri daha çok yaz mevsiminde olan çim poleni ile ilgili bir sorun yaşar. Bazıları da sonbaharda yaygın olan yabancı ot poleni ile sorun yaşar.

Yaygın Polen Alerjisi Çeşitleri

Polen alerjisine sebep olan çok sayıda bitki vardır. Ancak bu bitkilerden bazıları yaygın bir şekilde polen alerjisine sebep olabilir. Polen alerjisinin yaygın nedenleri şunlardır:

Huş ağacı poleni alerjisi

Huş ağacı poleni, ilkbaharda hava yoluyla bulaşan en yaygın alerjenlerden biridir. Ağaçlar çiçek açtıkça, rüzgarın saçtığı küçük polen taneleri salgılarlar. Tek bir huş ağacı, ana ağaçtan 100 metreye kadar birçok seyahat mesafesiyle 5 milyona kadar polen tanesi üretebilir.

Meşe ağacı poleni alerjisi

Huş ağaçları gibi meşe ağaçları da ilkbaharda havaya polen gönderir. Meşe poleni, diğer ağaçların polenlerine göre hafif derecede alerjik olduğu düşünülürken, havada daha uzun süre kalır. Bu, polen alerjisi olan bazı kişilerde ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir.

Çim poleni alerjisi

Çim, yaz aylarında polen alerjilerinin birincil tetikleyicisidir. En şiddetli ve tedavisi zor semptomlardan bazılarına neden olur. 

Yakup otu polen alerjisi

Yakup otu bitkileri, yabancı ot polenleri arasındaki alerjilerin ana suçlularıdır. İlkbahar sonu ile sonbahar ayları arasında en aktif olanlardır. Bununla birlikte, konuma bağlı olarak, yakupotu polenini Temmuz ayının son haftasından itibaren yaymaya başlayabilir ve Ekim ayının ortasına kadar devam edebilir. Rüzgarla hareket eden poleni, yüzlerce mil yol kat edebilir ve ılıman bir kış boyunca hayatta kalabilir.